کلیدمینیاتوری(MCB) چیست؟
MCB یا کلید مینیاتوری، یک دستگاه الکترومغناطیسی است که در یک قابل عایقی قرار گرفته است. کارکرد اصلی MCB، سوئیچ کردن مدار می‌باشد، یعنی باز کردن خودکار مدار (که به آن متصل شده است) در زمانی که جریان عبوری از آن (MCB) از مقدار تنظیم شده، بیشتر می‌شود. در صورت نیاز آن را می‌توان مثل کلید معمولی به صورت دستی روشن یا خاموش کرد.
MCBها از جمله دستگاه‌های تریپ کننده ی تأخیردار هستند که دامنه‌ی اضافه جریان آن‌ها، زمان عملیات تریپ را کنترل می‌کند. یعنی هر زمانی که اضافه جریان به مدت طولانی برای ایجاد خطر در مدار مورد حفاظت وجود داشته باشد، فعال می‌شوند. از این رو، MCBها با جریان های شدید شدید سوئیچ زنی ها و جریانهای راه اندازی موتور، باعث تریپ نمی شوند و فقط در صورت خطا و اتصالی تریپ می کنند. در کل، کلید های مینیاتوری برای عمل کردن در کمتر از ۵/۲ میلی‌ثانیه در هنگام خطاای اتصال کوتاه و ۲ ثانیه تا ۲ دقیقه در حالت بروزاضافه جریان (بسته به سطح جریان) طراحی شده‌اند.
MCBها در پل های گوناگون نظیر یک، دو، سه و چهار پل با سطوح مختلف جریان خطا تولید می‌شوند. غالباً MCBها به هم متصل می‌گردند تا نسخه‌های دو و سه پًل را به وجود آورند و بدین ترتیب بروز خطا در یک فاز سبب قطع کل مدار شده و از این رو جداسازی کامل جریان خطا فراهم می‌آید. این ویژگی در صورت حفاظت تک فازی شدن موتور سه فاز، مفید می‌باشد. کلید های مینیتاتوری از V220 برای تغذیه‌ی DC و ۴۱۵/۲۴۰ برای تغذیه‌ی AC (تک فاز و سه فاز) با ظرفیت‌های مختلف جریان اتصال کوتاه تولید می شوند. معمولاً دستگاه‌های تک فاز دارای محدوده‌ی جریان بار تا A100 هستند. برخی MCBها دارای دستگاهی برای تنظیم ظرفیت جریان تریپ هستند در حالی که برخی دیگر بر روی بعضی از جریانهای بار و جریان اتصال کوتاه، ثابت شده‌آند.
MCBها برای اجرای بسیاری از کاربردها نظیر کلید های کنترل محلی، جداسازی کلید ها در برابر خطاها و وسایل حفاظتاضافه جریان برای تأسیسات یا تجهیزات یا کاربردهای خاص استفاده می‌شوند.
ساختار MCB
MCB به طور کامل در یک محفظه‌ای عایقی قرار گرفته است. این محفظه، عایق‌بندی و حفاظت مکانیکی مناسب را فراهم می‌سازد. سیستم کلید شامل یک اتصال ثابت و متحرک است که سیم‌های ورودی و خروجی به آن متصل شده‌اند. اجزای فلزی یا بخش‌های حامل جریان بسته به جریان نامی کلید، از مس الکترولیتی یا آلیاژ نقره ساخته شده‌اند.
کلید مینیاتوری از نظر کاربرد به تیپهای B روشنایی ، C موتوری ، D ترانسفورماتوری ، K قدرت ، Z بسیار حساس تقسیم بندی می گردد:
کلید مینیاتوری نوع B روشنایی :
کلید مینیاتوری نوع B عموما در مصارف خانگی و روشنایی کاربرد دارند. این کلیدها در جریان اضافه بار بین ۳ تا ۵ برابر جریان نامی در زمان مشخص ، مدار را قطع می کنند و حساسیت مناسبی برای کاربردهای عادی خانگی دارند. این کلید به فیوز مینیاتوری تندکار نیز معروف است.
کلید مینیاتوری نوع C موتوری :
کلید مینیاتوری نوع C بیشتر کاربرد صنعتی دارند. این کلیدها در جریان اضافه بار بین ۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی در زمان مشخص ، مدار را قطع می کنند و زمان قطعشان از تیپ B بیشتر است. این کلید به فیوز مینیاتوری کندکار نیز معروف است.
کلید مینیاتوری نوع D ترانسفور ماتوری :
کلید مینیاتوری نوع D برای مصارف صنعتی خاص ( مانند مولد های اشعه ایکس X-Ray و یا ترانسفورماتورها ) استفاده می شوند. این کلیدها در جریان اضافه بار بین ۱۰ تا ۲۰ برابر جریان نامی در زمان مشخص ، مدار را قطع می کنند و زمان قطعشان از تمامی تیپها بیشتر است.
کلید مینیاتوری نوع K قدرت :