در هنگام کار با موتور‌های الکتریکی در بسیاری از موارد نیاز است که پس از خاموش کردن موتور محور بلافاصله بایستد تا باعث اختلال در کار نشود، ولی میدانیم که به خاطر اینرسی یا نیروی حاصل از وزن این اتفاق نمی‌افتد. مثلا در اسانسور وقتی کابین به طبقه مورد نظر رسید باید بلافاصله بایستد و بسیاری موارد دیگر پس اهمیت ترمز در موتور‌های الکتریکی واضح است.
انواع ترمز موتور‌های الکتریکی:
ترمز مکانیکی
در این روش ترمز به کمک یک تسمه یا نوار یا روبان مجهز به گوه‌های چوبی انجام میشود. این ترمز دارای قرقره یا چرخ فولادی است که در محیط آن شیار کم عمقی تعبیه شده که در حول آن یک نوار فولادی یا گاهی نوار بافته شده با نخ ضخیم پنبه‌ای فقط یک حلقه پیچیده شده است. طرف داخل نوار مجهز به قطعاتی از چوب گوه مانند است. در انتهای دسته اهرم وزنه‌ای حمل میشود که حول تکیه گاه نوسان می‌کند.
با جدا شدن بوبین همراه ولتاژ تغذیه ماشین از منبع تغذیه دسته اهرم ترمز تحت تاثیر وزن وزنه در پایین‌ترین وضعیت قرار گرفته و گیره‌های روی انتهای دیگر اهرم نوار را به سمت چپ کشیده و نوار مجهز به گوه‌های چوبی را محکم به چرخ طیار می‌فشارد و عمل ترمز انجام می‌گیرد.
ترمز‌های مکانیکی بیشتر در پل‌های گردان استفاده میشود. در این نوع ترمز انرژی جنبشی در نوار‌ها و گوه‌ها به انرژی حرارتی تبدیل میشود. نوع دیگر ترمز مکانیکی مجهز به چرخ ترمز و پیج مخصوص پیچاندن نوار یا تسمه است.
ترمز جریان معکوس
در این روش برای ترمز جهت گردش موتور سه فاز برای چند لحظه کوتاه معکوس شده و سپس قطع میشود. برای اینکار جای دوفاز را عوض میکنند. فقط باید توجه شود که باید توسط تایمر ویا روش‌های دیگر قبل اینکه موتور در جهت مخالف شروع به چرخش نماید برق قطع شود.
ترمز جریان مستقیم:
در این روش نیاز به موتور با مقاومت اهمی زیاد رتور برای جلوگیری از اسیب دیدن رتور می‌باشد؛ که در این روش پس از قطع جریان متناوب از موتور استاتور به یک جریان مستقیم وصل میشود که میدان حاصل از جریان مستقیم و میدان حاصل از جریان القایی رتور یک گشتاور ترمزی را ایجاد می‌نمایند.
کاربرد: ماشین ابزار و وسایل نقلیه
ترمز فوق سنکرون:
این روش معمولا در موتور برای کار‌های کششی استفاده میشود مثلا در تراموای برقی یا آسانسور. در اثر سرعت ناشی از اینرسی تراموا یا پایین آمدن اطاقک آسانسور سرعت آرمیچر از سرعت بی باری تجاوزمی کند و نیرو محرکه ازولتاژ شبکه بیشتر شده و جهت جریان طبق رابطه در آرمیچر عوض میشود پس ماشین به صورت ژنراتور عمل می‌کند و به شبکه تغذیه کننده اش که با آن موازی است جریان می‌دهد. ملاحظه میشود که نوعی استرداد یا واپس گرفتن انرژی از حالت جنبشی به الکتریکی انجام می‌پذیرد.
ترمز زیر سنکرون:
موتور القایی رتور سیم پیچی شده که دارای مقاومت زیاد رتور می‌باشد را به صورت موتور تکفاز به شبکه وصل میکنند بعنی استاتور را به برق تکفاز وصل میکنند که یک گشتاور ترمز به وجود می‌اید که پس از سکون موتور از بین می‌رود.
کاربرد: بالابر‌ها
الکتروموتور کلاچ دار چیست؟